Jaka jest przyszłość ZUS? Na emerytury zabraknie setki miliardów złotych!

Dziura budżetowa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych już wkrótce może wynieść ponad 300 miliardów złotych i to przy realizacji optymistycznego wariantu. Wariant pesymistyczny zakłada, że dziura wyniesie nawet 400 miliardów złotych! Jaka jest przyszłość systemu emerytalnego i od czego będzie zależeć wysokość dziury budżetowej?

ZUS opracował prognozy na lata 2021-2025, z których wynika, że FUS, czyli Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, z którego wypłacane są emerytury, będzie mierzyć się z wysokim deficytem w ciągu najbliższych lat. Trzy warianty – optymistyczny, pośredni, pesymistyczny – przygotowane przez Zakład wykazują dziurę budżetową. Prognoza i scenariusze są przygotowywane corocznie na podstawie prognoz o demografii oraz danych dotyczących m.in. stopy bezrobocia, inflacji, średnich płac.

Optymistyczny wariant zakłada, że w ciągu pięciu lat deficyt w FUS osiągnie poziom 304 miliardów złotych, natomiast prognoza pośrednia zakłada, że w FUSie zabraknie ok. 339 miliardów złotych. ZUS opracował także wariant pesymistyczny, zgodnie z którym dziura budżetowa wyniesie nawet 400 miliardów złotych.

Przejdźmy do konkretów. Co oznacza deficyt FUS?

Zła sytuacja demograficzna ma wpływ na kondycję finansową systemu emerytalnego. Polskie społeczeństwo starzeje się w bardzo szybkim tempie.
W zeszłym roku zmarło 486 tysięcy Polaków – najwięcej od 1945 roku. Natomiast liczba urodzeń w minionym roku wyniosła mniej niż 360 tysięcy. To oznacza, że w ciągu ostatniego roku liczba ludności Polski zmniejszyła się o ponad 120 tysięcy. Prowadzi to do wzrostu deficytu FUS, czyli mniej wpływa do budżetu ze składek emerytalnych, a coraz więcej jest przeznaczana na wypłatę emerytur. Potrzebne będą większe dotacje z budżetu państwa na wypłatę bieżących emerytur. Skąd rządzący mogą wziąć środki na wypłatę bieżących emerytur? Konieczne będzie podwyższenie podatków.

Polska nie jest wyjątkiem – większość krajów europejskich mierzy się z problemami związanymi z deficytowymi systemami ubezpieczeń społecznych. Deficyt w systemie emerytalnym wynika z zobowiązań, które powstały w starym systemie emerytalnym, w którym obecnie osoby pracujące nie są w stanie sfinansować bieżących wypłat emerytur ze składek na ubezpieczenie emerytalne.